بسم الله الرحمن الرحیم – نقد فا – ۱۲ سال بردگی فیلمی است که از روی کتاب داستان زندگی سالومون نورثاپ ساخته شده ، به کارگردانی استیو مک کوئین که برنده جایزه بهترین فیلم اسکار ۲۰۱۳ هم شد. اما اگر بخواهیم کمی از جوایز پر زرق و برق دور شویم و موشکافانه به فیلم نگاه کنیم نکات مهمی دستگیرمان میشود. قبل از آن باید به چند بازیگر درشخان در فیلم اشاره کرد اول چیوتل اهیرفور (بازیگر نقش سالومون)که یک بازی درخشان از خودش ارائه داد و لحظاتی در فیلم خلق کرد که یادمان می رفت او بازیگر است. دوم لوپیتا نیونگو(نقش دختر برده سیاه با نام پتسی) بازیگر که جزو معدود هایی بود که اسکار را به دور از حاشیه ها و زد وبندها به خانه برد و البته سوم مایکل فاسبندر(نقش ادوین برده دار) که روح کثیف ، خرافاتی و نژادپرستانه یک برده دار در آن زمان را به خوبی به تصویر کشید که به عقیده من بازی او دیده نشد.
سکانسهای گنگ ابتدایی فیلم که با پیش رفتن داستان کم کم مشخص می شود اضافاتی بیش نیست که می خواهد ژست خاصی به فیلم بدهد اما موفق نیست و اوایل فیلم کمی خسته کننده و برای مخاطب بی اهمیت است. فیلم دیر مخاطب را به خود جذب می کند به نظرم بسیاری از مخاطبان مدتی طول کشیده تا ارتباط برقرار کنند. البته فیلم در ساتیها آراء خوبی از نگاه مردم جذب خود کرده.
فیلمساز در به نمایش کشیدن زندگی سالومون بسیار موفق عمل کرده و داستان را به خوبی هم روایت کرده و هم تصویرسازی کرده. اما در به نمایش کشیدن برده داری نه تنها موفق نبوده بلکه من حس میکنم به تاریخ خیانت شده. برده داری یک موضوعی که برخی از مردمان آمریکایی با آن درگیر بوده باشند نیست بلکه بسیاری از غاصبان سرزمین آمریکا که در اصل مالکان آن سرخپوستان و سیاهپوستان هستند در قاب دوربین او جایی ندارند. تاریخ روایتهای وحشتناکی از غصب سرزمین سیاهان و سرخپوستان روایت میکند که آنگلاساکسون ها هم غاصبند هم قاتلند و هم برده داری وحشیانه را در تاریخ ثبت کرده اند. بسیاری از کوچ کنندگان به آمریکا غاصب هستند و وحشی گری هایشان در تاریخ به قلم تاریخ نگاران خودشان ثبت شده است. از این جهت ۱۲ سال بردگی ۱۲۰ سال به برده داری و به وحشی گری خدمت کرده است.
نقش بردپیت (وی همراه چند نفر دیگر تهیه کننده فیلم نیز است) با تمام کوتاه بودنش بسیار به چشم می آید. صحنه آرایی و لباس و چهره پردازی در اوج خودش است فیلم شما را به آن زمان پرواز می دهد و در این کار موفق عمل میکند. دوربین فیلم را خیلی دوست داشتم زیرا سعی نکرده بود ادا و اطوار اضافی ای از خودش بروز دهد و خیلی آرام و صبور همیشه در جای درست خودش می ایستاد و با تکانهای بی خودی عمق تصویر را از بین نمی برد.
با در نظر نگرفتن محتوا و نکات تاریخی و برخی اشکالات جزئی ۱۲ سال بردگی فیلم موفقی است اما فیلم بزرگی نیست.
مرتضی حیدری
Related Images:
Visits: 6
به تنها چیزی که تونستی گیر بدی نشون ندادن جنگ بین سرخ پوستا و مردمان اروپایی (که دیگه امریکایی شدن) بود
حرفت قبول دارم امریکا اصلا روی تضاد و برده داری بنا شد ولی موضوع فیلم و داستان فقط در مورد برده داری سیاه پوستان بود