سیمرغ بی‌بال و پر؛ دو تابعیتی‌ها بلای جان جشنواره بی‌جان فجر شدند
نخستین واکنش را محمد حسین مهدویان از خود نشان داد.محمد حسین مهدویان کارگردان و فیلم‌نامه‌نویس ایرانی با وجود اینکه فیلم ماجرای نیمروز وی در جشنواره فجر در ۸ بخش نامزد دریافت جایزه شده است نسبت به داوری های سی و پنجمین جشنواره فیلم فجر انتقاد کرد.
محمد حسین مهدویان در اینستاگرام خود نوشت:
خدا رحمت کنه جلال آل احمد رو. به خواهر زاده‌اش آقای حسین دانائی که ظاهرن خیلی دوست داشته مقاله‌ای چیزی توی مجله‌ای چاپ کنه گفته بود: حرف‌ات اگه حرف باشه روی دیوار طویله اورازان هم که بنویسی فرداش تا ته بندرعباس می‌ره و همه می‌شنون و روشون اثر هم می‌ذاره. اگر هم حرف نباشه، سیمین توی مجله فردوسی هم که چاپ کنه، مردم خیلی که به سرت منت بذارن توش سبزی پاک می‌کنن.
بسمه تعالی
با سلام و احترام به استحضار میرساند :
سال گذشته با یک سیاسی کاری فوق العاده یکی از معدود فیلمهای سینمای ایران که دارای جلوه ویژه بصری فوق العاده‌ای داشت را به خاطر نامش کارگردانش نادیده گرفت و تقریبا هیچ کس نسبت به این اتفاق واکنش نشان نداد.
حالا دیگر همه نه مرغ می خواهند نه سیمرغ!داورانی که هویت صنفی و حرفه ای خود را با مصالح دیگر معاوضه می کنند در اصل اصالت جشنواره ملی را زیر سوال می برند.سال گذشته وقتی منحصر به فرد ترین جلوه های ویژه سینمای ایران در رسوایی ۲ را ندیدند و کسی حرفی نزد باید هم منتظر نتایجی از این دست باشند . آنها که به اعتراض به حق کشی در باره اخراجی ها خرده می گرفتند حالا هر سال معترض اند و پشت تریبون ها داد می زنند. آنها که درباره آمارسازی های کاذب در اکران و یا سیمرغ مردمی آرای مثلا الکترال و ناداوری ها سکوت می کردند حالا خودشان هر سال تاوان می دهند.ظلم بد است از طرف هر کس باشد. برای اصلاح این جشنواره باید کار علمی کرد نه معامله سیاسی.
بهروز افخمی نیز در برنامه هفت در شامگاه ۱۸ بهمن ماه در برنامه هفت گفت هم اکنون داوری جشنواره اعلام شد. داوری ضعیف، خیلی ضعیف تر از آنچه پیش بینی می شد، اتفاق افتاده است. بنظرم این جشنواره اساسا خلاف جریان است. احساس جدی وجود دارد که بلایی که سال گذشته بر سر «سیانور» آمد و به شکل کلی نادیده کنار گذاشته شد، امسال نیز بر سر برخی فیلم ها خواهد آمد.
هر هیئتی نظر خود را دارد و حرف های ما نظرات ماست و غیرقانونی نیست. نظر من این است که نظراتی که اعلام شد تاسف بار است. من اصلا باور نمی کنم این نتایج رو. گویا هیئت داوران بخشی از فیلم ها را ندیده است. من هرچقدر هم برخی فیلم ها را نپسندم نمی توانم توانایی ها و نقاط مثبت فیلم در بخشی حوزه ها را نادیده گرفت. در ۷۰ درصد موارد نامزدها مرا شوکه کرد.مسئله مهم در داوری این است که معیار چیست؟ چرا نباید کارگردانی حمید نعمت اله در «رگ خواب» دیده شود؟ یا فیلمبرداری «اسرافیل» و… .
ساره بیات نیز که در یکی از مترقی ترین و متفاوت ترین آثار جشنواره با عنوان بیست و یک روز بعد حضور داشت در ساره بیات بعد از نمایش فیلم بیست و یک روز بعد در سینما فرهنگ و پس از اعلام نامزدهای بخش‌های مختلف جشنواره فیلم فجر گفت: امیدوارم کارگردان “بیست و یک روز بعد” انرژی تماشاگران فیلم را به‌جای جوایز متعدد به خانه ببرد.
بازیگر فیلم بیست و یک روز بعد با انتشار فیلمی که در آن با تماشاگرانش صحبت کرده؛ از داوری‌ها انتقاد و به مخاطبانش اعلام کرده که فیلم را برای آنها بازی کرده نه داوران جشنواره فیلم فجر.
کانال سینما نیز در گزارشی در مورد ناداوری های فجر نوشت : داوران به فیلم های خودشان جایزه می دهند و فرزندانشان را نامزد می کنند
ساعاتی بعد منوچهر هادی هم به منتقدان داوری جشنواره پیوست منوچهر هادی (کارگردان فیلم سینمایی به کارگر ساده نیازمندیم) به نحوه داوری جشنواره فیلم فجر اعتراض کرد.منوچهر هادی؛ دیگر منتقد جشنواره فیم فجر امسال از منظر داوری‌ها؛ در متنی در اینستاگرامش خطاب به دخترش سوفیا نوشت:
سوفیای عزیزم؛ عشق بابایی؛ شرمنده تو و عوامل کارگر ساده شدم. الان با چشمانی پر از اشک این متن و می‌نویسم. از این بی‌عدالتی در فستیوال فجر. بزرگی به من گفت تو این کشور باید یاد بگیری حقتو بخورن و هیچی نگی. عزیز بابا من حقمو از این سینما می‌گیرم. کاری می‌کنم که به غیرت پدرت افتخار کنی. متاسفم برای این داوری و این بی‌عدالتی. واگذارتان به سلطانِ عدالت هر کی که هست، چون واقعاً نمی‌دانم کیه.من منوچهر هادی با انگیزه‌ای مضاعف ادامه می‌دم و افتخار می‌کنم که افراد گروهم در بین این کاندیداها که همشون برام محترم هستن؛ نیستن.
در ادامه اعتراضات پر شمار اهالی سینما، محسن قرایی به نحوه کار هیات داوران واکنش نشان داد. «سد معبر» از نظر بسیاری از اهالی سینما، شایسته کاندید شدن در رشته های مختلفی است که قربانی سیاسی کاری هیات انتخاب شد. در پی اعلام نامزدهای بخش های مختلف سی و پنجمین جشنواره فیلم فجر محسن قرایی کارگردان فیلم سینمایی «سد معبر» نسبت به نامزد نشدن حامد بهداد برای بازی در این فیلم یادداشتی اعتراضی را منتشر کرد.
متن این یادداشت به شرح زیر است:
به دنبال راهی هستم تا کاندید نشدنِ حامد بهداد برای بازی در فیلمم را باور کنم. هیچ راهی مرا به مقصد نمی رساند.بازی در نقشی پیچیده که تمامِ زوایای پیدا و پنهانِ فیلمنامه در آن نهفته است. فیلمنامه ای که ظاهرا آنرا دوست داشته اید و کاندیدش کردید.آیا لحظه ای در این فیلمنامه که دوستش داشتید وجود دارد که بازیگر از عهده اش بر نیامده باشد. آیا شباهتی بینِ این شخصیت و بازی های پیشینِ بازیگرش میبینید؟تألیف چیست؟ این بازی برای من و بسیاری که فیلم را دیده اند دستاورد است.همه چیز برایم آکنده از شک است. چرا حامد را کاندید نکرده اید؟!! با وجود هر شکل دشمنی هم باز حامد را باید کاندید می کردید، کسی ناراحت می شد؟ به جای خاصی بر می خورد؟
ساعاتی پس از اعتراض گسترده سینماگران فاز اعتراض وارد فاز انصراف شد. و در نخستین واکنش حسن نصراللهی و مسعود سلامی دو نامزد سیمرغ از بخش داوری جشنواره انصراف دادند. در متن نامه آنها آمده: دبیر محترم سی و پنجمین جشنواره فیلم فجر
از کودکی به رسم آداب از پدران و مادرانمان آموختیم که همیشه به نظر دیگران احترام بگذاریم وبه همین دلیل در ابتدای این یادداشت به احترام تمام اهالی سینما، داوران، هیات انتخاب و کلیه عوامل کاندید شده و نشده کلاه از سربرمی داریم و باز هم با احترام و کسب اجازه از دو کارگردان و تهیه کننده فیلم های “گشت ۲” جناب آقای “سعید سهیلی” و “بدون تاریخ،بدون امضا” جناب آقایان “وحید و علی جلیلوند” به دلیل نه فقط ناداوری و اعمال سلیقه ی هیات محترم داوران بلکه به دلیل نادیده گرفتن و چشم بستن (چرا که اعتقاد شخصی مان است که کار داور باز کردن چشم هاست نه ندیدن وبه عمد پشت کردن به آثار) بر روی فیلمی که همه عوامل آن در نطفه دچار “خفه گی” شدند و در هیچ بخشی لایق حتی کاندیدا بودن هم نبودند، بدین وسیله انصراف خود را از بخش داوری جشنواره اعلام می داریم.
حضور در هر رقابتى و تن دادن به قواعد داورى بخشى مهم از روحیه کمال طلبى و حتى جاه طلبى هر هنرمندى است. اما این حضور هنگامى ارزش دارد که در مواجهه با حسادت و جهالت و بلاهت و حذف، قربانى نشود .فیلمنامه ی ویلایی ها روایتی است که به قدر بضاعت خود و به گواه آراء و نظرها و بازخوردهای متنوع، فروتنانه و بی ادعا بر دلِ مخاطبانِ أصلیِ ان نشسته است و سهمِ هنرمندانِ این فیلم را در ادایِ دِین به مقطعِ مهمی از تاریخ این سرزمین و به دست اوردن دلِ خانواده های شهدا و جانبازان ِ دریا دل براورد کرده است. من این دستاوردِ اسمانی را با جدال های حقیرانه و کوربینانه ی رقابت های زمینیانِ در گِل مانده، تاخت نمی زنم و به یاد و خاطره ی همان ” یارانی که غریبانه رفتند از این خانه” ارزش و حرمتِ غریبانگی هایی از این دست را در تنهایی خود با زیبایی بیشتری احساس می کنم و این حال را به نامزدی ها و مرتبه های دیگری که در دستِ ادمیانِ ریاکار ، حقیر شده است نمی دهم؛ و از سعید ملکانِ عزیز تمنا و استدعا دارم با همان نگاهِ مؤلفانه و حسنِ نیتی که به سینمای ایران دارد ، همچنان به خطر کردن درآزمودن عرصه ها و استعدادهای جدید بپردازد و دل قوی داشته و راهش را ادامه دهد که ؛ ” خداوند عزت دهد”_ارادتمند منیر قیدی.
در ادامه برنامه قطبی زاده اشاره کرد ” برایم جالب است کاندیدهایی انتخاب شده اند که هم کسانی که کاندید شده اند و هم کسانی که نشده اند، به این آرا معترض اند. واقعیت این است که بیرون از این استدیو و در میان مردم، راجع به ترکیب داوران حرف زده می شود. چه معیاری برای انتخاب داوری وجود دارد که سالهاست فیلم نساخته، سالهاست ایران نیامده، یا سالهاست خارج زندگی کرده است. نتیجه این می شود که او موسیقی ای را شنیده که در فیلم وجود ندارد. یا جلوه های ویژه ای را دیده که چند قطره باران است…
