«روغن‌های تراریخته» بر سر سفره ۸۰ میلیون ایرانی/ نامعلوم بودن تاثیر تراریخته‌ها بر سلامت انسان
نودیها:در حالی که رئیس اداره بهبود تغذیه وزارت بهداشت می‌گوید مصرف «محصولات تراریخته» ممکن است در دراز مدت باعث جهش‌های ژنتیک، افزایش تومورهای سرطانی و حتی ناباروری شود، شاهد واردات گسترده این محصولات به کشور هستیم!
آزمون و خطا بر سر سلامت مردم، آزمون و خطا، این‌بار بر سر مضر یا بی‌ضرر بودن محصولات کشاورزی تراریخته‌ای که بسیاری کشورهای دنیا از اتحادیه اروپا گرفته تا برخی همسایگان، تولید و مصرفشان را ممنوع اعلام کرده‌اند.
حال اما برخی نهادهای مسئول همچنان در حال آزمون و خطا هستند و این بار مجوز واردات دانه‌های مبدل شده به روغن‌های خوراکی در کشور را از بین تراریخته‌هایی انتخاب کرده‌اند که برای اثبات بی‌ضرر بودنشان، کشورهای پیشرفته دنیا نیز به سال‌ها زمان نیاز دارند؛ محصولات تغییر ژنتیک یافته‌ای که ورودشان به سبد خانوار با سلامت ۷۹ میلیون شهروند ایرانی در ارتباط است.
کافی است سری به بازار فروش مواد غذایی و فروشگاه‌های سطح شهر بزنید تا متوجه شوید روغن‌های توزیع شده در بازار، اکثرا و بنا به قولی، همگی از مواد اولیه تراریخته تولید شده‌اند! این خوشبینانه‌ترین حالتی است که می‌توان برای محصولات کشاورزی و مواد غذایی متصور بود و امیدوار بود که هیچ محصول تراریخته‌ای غیر از روغن‌ها در سبد غذایی ایرانیان جای‌گذاری نشده باشد.
این در حالی است که چندی پیش دکتر رسول دیناروند، رئیس سازمان غذا و دارو تاکید کرده بود: تا جایی که وزارت بهداشت اطلاع دارد هیچ محصول تراریخته‌ای در ایران کشت نمی‌شود و ما برنج دستکاری شده نداریم، فقط واردات ما در دو مورد ذرت و مشتقات آن و سویا (کنجاله و روغن) است.
واردات محصولات تراریخته در حالی از سوی سازمان غذا و دارو تایید می‌شود که بسیاری کشورهای جهان از جمله اتحادیه اروپا تولید محصولات دستکاری شده ژنتیک را کاملا ممنوع کرده‌اند و اطمینانی از فاقد عوارض بودن مصرف این مواد غذایی توسط انسان ندارند؛ با این حال آنچه در برنامه ششم توسعه باعث تامل است، تاکید برنامه‌ریزان دولتی برای به زیر کشت بردن یک میلیون هکتار از زمین‌های کشاورزی برای تولید محصولات دستکاری شده ژنتیکی است؛ محصولاتی که سلامتشان زودتر از تمام دنیا توسط مسئولان وزارت بهداشت تایید شدند و چندی پیش ملک زاده، معاون تحقیقات و فناوری وزارت بهداشت و حریرچی، قائم مقام وزیر بهداشت صراحتا سلامت محصولات دستکاری ژنتیک شده (تراریخته) را در کشور تایید کردند!
یک مقام مسئول: تاثیر مصرف محصولات تراریخته بر روی سلامت جامعه انسانی نهایی نشده
نگرانی‌مان را از بابت به خطر افتادن سلامت مردم، پس از مصرف محصولات کشاورزی تراریخته با دکتر زهرا عبداللهی، رئیس اداره بهبود تغذیه وزارت بهداشت در میان می‌گذاریم.
او البته اشاره‌ای به صحبتهای مسئولان سازمان غذا و دارو می‌کند و روغن‌های تراریخته وارداتی را تحت کنترل و دارای کیفیت می‌داند؛ در ادامه هم با تاکید بر اینکه بیش از ۹۰ درصد دانه‌های روغنی زیر کشت در دنیا از نوع تراریخته و اصلاح ژنتیک شده است، می‌گوید: وزارت بهداشت با کنترل بر روی روغن‌های وارداتی تنها به روغنهایی اجازه واردات می‌دهد که به میزان مشخصی تغییر ژنتیکی یافته باشند و سلامتشان برای کارشناسان غذا و دارو اثبات شده باشد!
عبدالهی به نکته جالبی اشاره می‌کند و آن به نتیجه رسیدن مطالعات صورت گرفته بر روی حیوانات مصرف‌کننده محصولات تراریخته و ناتمام بودن مطالعات بر روی انسان‌هاست.
او می‌گوید هنوز تحقیقات جهانی در خصوص تاثیر مصرف محصولات تراریخته بر روی سلامت جامعه انسانی نهایی نشده است و کل دنیا در حال آزمون و خطایی است که بسیاری از کشورها از آن برروی سلامت شهروندانشان حذر می‌کنند.
این مقام مسئول با اشاره به اینکه محصولات تراریخته با هدف مقاوم کردن محصولات در برابر آفتها و افزایش میزان تولید به نسبت سطح زیر کشت تولید می‌شوند، می‌گوید: هنوز مطالعه دقیقی بر تاثیر این محصولات بر سلامت انسانها انجام نشده است و کارشناسان در مرحله آزمون و خطا قرار دارند.
دکتر عبدالهی با اشاره به تحقیقات کوتاه‌مدت صورت گرفته بر روی حیوانات می‌گوید: مطالعات باید در درازمدت صورت گیرد تا مشخص شود که آیا محصولات تراریخته برای سلامت انسانها مشکل ایجاد خواهد کرد یا نه؟! به همین منظور مصرف این خوراکی‌ها باید کنترل شده و محدود باشد چرا که ممکن است در درازمدت باعث بروز جهش‌های ژنتیکی در انسان و پس از آن افزایش تومورهای سرطانی و حتی ناباروری در جامعه شود.
رئیس اداره بهبود تغذیه وزارت بهداشت با تاکید بر اینکه تنها محصولات تراریخته با میزان تغییرات ژنتیکی کمتر از یک درصد اجازه ورود به کشور را دارند می‌گوید: وزارت بهداشت باید پس از اطمینان از این موضوع اجازه واردات را صادر کند؛ با اینحال بی‌ضرر بودن همین مقدار تغییر ژنتیکی هم به اثبات نرسیده است.
مشرق نوشت، سخنان این مقام مسئول در وزارت بهداشت در حالی است که در اغلب کشورهای قاره اروپا، واردات و مصرف محصولات دست کاری شده ژنتیک حتی با حد تراریختگی زیر یک درصد نیز تنها با برچسب‌گذاری و قوانین احتیاط آمیز مجاز است.
صحبتهای رئیس اداره بهبود تغذیه وزارت بهداشت در خصوص انجام آزمایش‌های لازم بر روی محصولات وارداتی و از سوی دیگر تاکید مسئولان غذا و دارو بر سلامت این محصولات در حالی مطرح می‌شود که اصغر سلیمی عضو کمیسیون بهداشت مجلس نیز با رد ادعای مسئولان می‌گوید: هنوز کشور ما تکنولوژی مناسب نظارت بر محصولات تراریخته را ندارد و حتی در برخی موارد نظارت کافی روی محصولات داخلی هم نمی‌شود؛ آینده هم مشخص نیست که نشان دهد چه ضرری این محصولات خواهند داشت چون مطالعه بر روی آن به صورت کامل انجام نشده است.
سلیمی می‌افزاید: ممکن است جهش‌های ژنتیکی ناشی از استفاده از محصولات تراریخته باعث ایجاد انواع سرطان‌ها شود و خیلی از مشکلات و بیماری‌های ژنتیکی برای نسل‌های آینده ما به دنبال داشته باشد.
البته دکتر عبداللهی به عنوان یک مقام مسئول در وزارت بهداشت، از افزایش ۴۰ درصدی تعرفه واردات روغن پالم به کشور و با هدف کاهش تقاضای مصرف این روغن خبر می‌دهد و می‌گوید: روغن‌های سرخ کردنی موجود در بازار از روغن سوپر پالم اولئین تهیه می‌شوند که میزان اسید چرب اشباع کمتری نسبت به روغن پالم دارند؛ در همین راستا تعرفه واردات نیز افزایش یافته تا برای استفاده در صنایع لبنی صرفه اقتصادی نداشته باشند!
تسنیم