مراقب اختاپوس تجملات باشیم
نودیها:جامعه بشری از دیرباز تا کنون علاقه‌مند به زیبایی، آراستگی و کمال بوده و هست. حتی گاهی می‌بینیم که افراد دچار طمعی و آزمندی در نشان دادن زیبایی‌های مادی و معنوی خود می‌شوند و به نوعی همین می‌تواند اولین گام برای ابتلا ی ما به تجمل و تجملگرایی باشد.
در روایاتی از اسلام شاهد نیرو و علاقه‌مندی بالقوه‌ای که بشر به زیبایی‌ها و کمال دارد هستیم. همین طور که خالق ما نیز علاقه‌مند به زیبایی و کمال بشر است: ان الله جمیل و یحب الجمال. همانا خداوند جمیل است و زیبایی و جمال را دوست دارد. امام صادق(ع) می‌فرمایند: همانا خداوند زیبایی و تجمل را دوست دارد و فقر و فقرنمایی را نمی‌پسندد.
وقتی به جامعه مدرن امروزی خود نگاهی می‌اندازیم شاهد عبور از خط و مرزهای مصرف درست و به اندازه هستیم. توجه بیش از حد و افراطی افراد به نیازهای خود، حفظ زیبایی، مصرف به صورت وسواس گونه و بسیار گسترده شده، به طوری که افراد حاضرند از برخی نیاز اساسی، تفریحی و اوقات فراغت خود بگذرند تا بتوانند از پس هزینه‌های سنگین تبعیت از مدهای متفاوت هر روزه، وسایل و لباس و کیف و کفش مارکدار برآیند.
فخر‌فروشی با تجملات
امروز شاهد اثرگذاری تجمل و تجملات در تمام ابعاد زندگی از لحاظ روحی و روانی، اقتصادی و جامعه‌شناسی هستیم. اینکه افراد وابسته به مد و تجمل شده و زندگی خود را همسو و همگام با آن تنظیم می‌کنند و با پیروی از این اعمال و رفتار حتی به دیگران نیز فخر می‌فروشند و هویت و شخصیت خود را از دیگران برتر به حساب می‌آورند.
در جامعه به وفور این رفتارها را در تمام طبقات مختلف از لحاظ اقتصادی و اجتماعی و تحصیلی می‌بینیم که افراد به صورت چشم بسته و تقلیدی تحت تأثیر این تجملات و مدهای جدید قرار گرفته‌اند. مثلاً برخی افراد تمام وسایل منزل خود را سالانه تغییر می‌دهند، حتی برای این اعمال و رفتار خود توجیهات متفاوتی می‌آورند از جمله اینکه این کار به من آرامش می‌دهد، یا اعتماد به نفس من را بالاتر می‌برد یا اینکه باعث شادی و نشاط من می‌شود و…
در صورتی که فرد هیچ نیاز ضروری به این وسایل یا این شیوه زندگی ندارد و فقط به خاطر پیروی از مد به این تجملگرایی در جامعه خود، چشم و همچشمی افراد از یکدیگر و… دست به این اعمال و رفتارها می‌زنند.
این افراد از لحاظ روانشناختی و ذهنی خود را درگیر کمبودها یا حتی عادت‌های رفتاری غلط کرده‌اند یا در دام تبلیغات وسیع شبکه‌های اجتماعی و انواع بازاریابی به شیوه متنوع افتاده‌اند.
مثلاً فروش محصولاتی مانند انواع لوازم آرایشی که اگر ما دقیق‌تر نگاه کنیم متوجه این موضوع می‌شویم که به خیلی از این اجناس گرانقیمت اصلاً نیازی نداشته‌ایم و فقط به دلیل گرایش افراد جامعه و گسترش تبلیغات متفاوت دست به خریداری آنها زده‌ایم. حتی می‌توان گفت منشأ این تبلیغات و تجملگرایی از جوامع غربی وارد کشور ما شده‌اند و به نوعی در کشورهای شرقی و خاورمیانه برای آنها بازاری مطمئن و سود‌آور را فراهم می‌کند. به این ترتیب آرام آرام قربانی اختاپوس هزاردست تجملات می‌شویم!
مراقبت از خود و جامعه در مقابل مصرف‌زدگی
وظیفه مهم جامعه و افرادش این است که با رسیدن به آگاهی و شناخت درست از نیازها و حتی تولیدات داخلی جامعه خود بتوانیم به دنبال بهترین وسایل و متناسب‌ترین کیفیت باشیم و کم‌کم با روند روزافزون تجمل که برخی افراد آن را جزو ویژگی مثبت شخصیتی خود به حساب می‌آورند، مقابله کرده و خود را با جامعه‌ای با مصرف‌زدگی مواجه نسازیم که همین مصرف‌زدگی افراد را به مصرف برخی محصولات وابسته کرده و آنان را مجبور به مصرف آن محصول می‌کند یا حتی از لحاظ اقتصادی هر ساله باعث خروج مقادیر زیادی ارز از کشور شده و پای ورود برخی فرهنگ‌های جوامع دیگر را به کشور باز می‌کند و باعث ورود خرده فرهنگ‌های مغایر با ارزش‌ها و آئین ما می‌شود.
اما کاری که امروزه افراد جامعه برای جلوگیری از روند تجملات در جوامع می‌توانند انجام دهند این است که افراد جامعه نیازهای ضروری و کیفیت و حتی مقدار هزینه‌ای را که برای خرید هر محصولی احتیاج دارند برآورد کنند. در واقع باید افراد را به مدیریت خود در خرید اقلام مصرفی ضروری تشویق کرد. افراد الگوی مصرف درست را بیاموزند تا بتوانیم با تجمل و مصرفگرا شدن یا مصرف‌زدگی جامعه خود مقابله کنیم.
همچنین ایجاد فضاهایی زیربنایی برای اشتغال و کارآفرینی تا اینها خود وسیله‌ای باشد برای جلوگیری از ورود فرهنگ‌های مغایر به جامعه خود و جلوگیری از خروج سرمایه‌های کشور به بازارهای خارجی و فراهم شدن بستری برای کاهش وابستگی و افزایش قدرت استقلال در تولید و نیازهای جامعه خود و در نهایت کاهش فشارهای اقتصادی که افراد متحمل می‌شوند که خود باعث جلوگیری از ایجاد سرخوردگی و ناامیدی جامعه می‌شود.
در نهایت باید با استفاده از تمام این موارد و افزایش صرفه‌جویی و حتی روی آوردن به بازیافت مواد مختلف و… جامعه را به سمت جلوگیری از تجملات بیهوده و بی‌فایده برده و بتوانیم جلوی مصرف‌گرایی و تجمل را بگیریم و از تمامی این امکانات برای ارتقا و توانمندی جامعه و جمعیت آن، گامی مفید و سازنده برداریم.
تسنیم